BOMMELERWAARD – In januari 1995 werd Nederland geconfronteerd met een van de meest verwoestende overstromingen van de afgelopen decennia, specifiek in het rivierengebied en de Bommelerwaard. Op maandag 30 januari is het precies 30 jaar geleden dat ook de inwoners uit de Bommelerwaard een veilig heenkomen moesten zoeken. Een combinatie van zware regenval en smeltwater uit de Alpen zorgde ervoor dat de waterstanden van de grote rivieren, zoals de Rijn, de Maas en de Waal, tot gevaarlijk hoge niveaus stegen. Dit leidde tot een noodsituatie waarbij duizenden mensen moesten worden geëvacueerd
In de Bommelerwaard, een laaggelegen gebied tussen de rivieren de Waal en de Maas, werd de situatie bijzonder zorgwekkend. De dijken stonden onder enorme druk en er dreigde een dijkdoorbraak. De autoriteiten besloten tot een massale evacuatie van het gebied om levens te redden. Ongeveer 250.000 mensen werden gedwongen hun huizen te verlaten en elders onderdak te zoeken. In de Bommelerwaard ging het om circa 40.000 mensen.
De evacuatie begon in allerijl. Langs de wegen van de Bommelerwaard zagen we lange rijen auto’s, bussen en treinen vol mensen die hun huizen en bezittingen achterlieten. Veel inwoners moesten hun vee en erfgoed in veiligheid brengen, en sommige historische archieven werden zelfs naar het Rijksarchief Noord-Brabant in ‘s-Hertogenbosch overgebracht.
Onderdak werd gevonden bij familie, op campings, in bungalowparken en zelfs in het attractiepark Autotron te Rosmalen. Het leger en burgers werkten samen om de dijken te versterken met zandzakken en folie, terwijl de dreiging van dijkdoorbraken steeds groter werd.
Hulp
Persoonlijk hebben wij daar ook nog de nodige ervaringen meegemaakt. Ik, woonde destijds met mijn gezin in Veen, terwijl mijn schoonouders een boerderij hadden in Zuilichem. Toen we hoorden dat de Bommelerwaard moest evacueren, reden we meteen naar mijn schoonouders in Zuilichem. Elke vorm van hulp was welkom, omdat er onder andere nog veel vee in de stallen stond.
Wat ons het meest verbaasde, was hoe snel de hulp op gang kwam. Vanuit alle hoeken van het land ontvingen we telefoontjes van mensen die plaats hadden voor het vee. Zelfs transportbedrijven boden hun diensten aan om het vee te vervoeren. Het was ongelooflijk hoeveel hulp er in zo’n korte tijd werd aangeboden. Dat was niet alleen het geval voor mijn schoonouders maar ook voor het merendeel van de mensen in de Bommelerwaard.
Halverwege de maandagavond konden wij onze ouders met een gerust hart meenemen naar Veen. De volgende ochtend, om 05:00 uur, ging ik met mijn schoonvader nog even terug naar het gebied. Daar heerste een ongelooflijke en haast surrealistische stilte.
Hoe het begon
Begin 1995 was de situatie langs de Maas weer dreigend, het regende veel in Noord-Frankrijk en de Ardennen. Ook de andere rivieren raakten snel overvol, op 25 januari steeg het waterpeil van de Rijn bij Tolkamer in een dag twee meter. Enkele dagen later overstroomde de Rijn in de Duitse stad Keulen. In grote delen van Gelderland kwam het water tot aan de toppen van de dijken en in Deventer overstroomden de kades. Door de grote druk kwam ook het grondwater omhoog. Veel dijkwegen werden afgesloten voor het verkeer en in de crisiscentra werden voorbereidingen getroffen voor grootschalige evacuaties, overal kwam dijkbewaking. Bedreigde dorpen en steden organiseren een watersnoodstaf onder leiding van de burgemeester. Het leger en burgers vullen en plaatsen lange rijen zandzakken op de dijken.
De gebeurtenissen van januari 1995 herinneren ons aan de voortdurende dreiging van hoogwater in Nederland en de noodzaak van sterke watermanagementsystemen. Sindsdien zijn er aanzienlijke verbeteringen aangebracht in de waterkeringen en het crisisbeheer om dergelijke rampen in de toekomst te voorkomen. Het was een gebeurtenis die de veerkracht van de Nederlandse bevolking en de effectiviteit van hun waterbeheerstrategieën op de proef stelde.
Op zaterdag 4 februari – Minister Dijkstal van Binnenlandse Zaken geeft toestemming voor de terugkeer van de evacués naar de Ooijpolder en het Land van Maas en Waal. De dagen erop keren ook de andere inwoners onder andere die van de Bommelerwaard terug naar huis. Bron: Digitaalburg